Droga na szczyt, czyli alpejska przygoda

Droga na szczyt, czyli alpejska przygoda

Wspinanie się po górach to sport bardzo niebezpieczny niezwykle satysfakcjonujący. Ekstremalne warunki i wysiłek sprawiają, że nie jest to łatwa sztuka. Każdy, kto marzy o zdobywaniu szczytów, przede wszystkim musi zadbać o swoje bezpieczeństwo. Odpowiednie umiejętności i wyposażenie, są tutaj kluczowe.

Rodzaje wspinaczek

Jest wiele typów sportów wspinaczkowych. Różnią się warunkami, poziomem trudności, klimatem, wykorzystaniem sprzętu, a nawet czasem trwania. Oto kilka z nich dla przykładu:
  • Klasyczna — jest pozbawiona większości sprzętu poza asekuracyjnym. Wymaga jedynie wspinania się za pomocą rąk.
  • Na sztucznej ściance — w sam raz na początek. Jest w warunkach najwyższego bezpieczeństwa, wśród doświadczonych osób i kontrolowanych warunków. Na specjalnej konstrukcji zamontowane są panele, a na nich najróżniejsze uchwyty. Pozwala to na bardzo wszechstronne dostosowywanie ścianki, nawet pod zawody wspinaczkowe.
  • Skałkowa — to wspinanie się po powierzchniach skalnych. Odbywa się zazwyczaj w parze, by jedna osoba czuwała nad drugą. Nie obejmuje warunków zimowych.
  • Buldering — cechuje się wspinaniem na duże głazy. Choć to z pozoru nie jest duża wysokość, to jest niezwykle trudno uniknąć upadku. Do asekuracji poza partnerami używa się specjalnych materaców amortyzujących.
  • Hakowa — posiada bardzo dużo technik ułatwiających wspinaczkę. Polegają na umieszczaniu w skale szeregu haków, ławeczek i tym podobnych.
  • Tradowa — wymaga zaawansowanych umiejętności i odporności psychicznej. Polega na budowaniu w odpowiednich miejscach stanowiska pozwalającego iść dalej i demontowania go kiedy się już je opuszcza. Odpowiednie przeloty na przykład z pętli taśmy lub heksy. Jest to znacznie bardziej ryzykowna forma wspinaczki.
  • Sportowa — wykorzystuje stałe pozycje wspinaczkowe, zmontowane wcześniej. Jest znacznie bezpieczniejsza i dzieli się na kilka podtypów. 
  • Górska — odbywa się w terenach górskich i wymaga dużych umiejętności. Może mieć charakter wielowyciągowy i konieczne jest używanie specjalistycznego sprzętu.
  • Wielkościanowa — nie tylko wymaga wielkich umiejętności, ale także czasu. Pokonywanie ścian jest niezwykle trudne.  Najdłuższe wspinaczki tego typu trwają nawet tygodniami. Przydatny jest wówczas specjalny namiot ścianowy do nocowania i dużo prowiantu.
  • Lodowa — dzięki wykorzystaniu specjalistycznego sprzętu, jest możliwe wspinanie się po drogach pokrytych lodem. Ten typ wspinaczki traktowany jest zupełnie odrębnie ze względu na spore różnice w sposobie pokonywania oblodzonych ścian.
  • Drytooling — tutaj można się wspinać w sposób przeznaczony do lodowych zmagań, lecz bez lodu. Również sprzęt jest wykorzystywany taki jak we wspinaczce lodowej, lecz używa się go na zwykłych skałach.
  • Mikstowa — łączy wspinaczkę skałkową z lodową i wymaga olbrzymich umiejętności i bardzo zróżnicowanego sprzętu.
  • Free solo — ekstremalnie  niebezpieczny typ wspinaczki. Polega na umiejętnościach i w zasadzie na niczym więcej, gdyż nie używa się żadnych sprzętów ani asekuracji.


To jedynie najbardziej znane typy wspinaczek, niektóre też dzielą się na podtypy. Każdy jednak wymaga umiejętności, rozsądku i odpowiedniego sprzętu (poza typem free solo).

Sięgając szczytów

Ogromną popularnością cieszy się wspinaczka wysokogórska, która jest zaawansowana, ale dostępna dla każdego, kto się odpowiednio przygotuje i zabezpieczy. Jest to wielowyciągowa wspinaczka, tak więc profesjonalny sprzęt to podstawa tak samo jak umiejętności wspinaczkowe i wiedza jak używać poszczególnych narzędzi. Zaleca się wcześniej skorzystanie ze ścianek wspinaczkowych oraz zrobienie kursu wspinaczkowego, by oswoić się z poszczególnymi elementami i etapami oraz być gotowym na wielką wyprawę. Warto sugerować się paroma radami przy pierwszych podejściach do wspinaczki wysokogórskiej:

  • Wpinać się z doświadczoną osobą, która nie tylko będzie pomagać i asekurować, ale także w praktyce nauczy odpowiedniego zachowania i właściwych rozwiązań.
  • Wybrać odpowiednią skałę pod kątem własnych umiejętności oraz pogody, jaka ma panować w trakcie wspinaczki. 
  • Pamiętać o innych. Istnieje coś takiego jak etykieta wspinaczkowa, warto się z nią zapoznać i mieć na uwadze innych ludzi oraz środowisko.
  • Wybierać odpowiednie miejsca do wpinek oraz dobrze się zabezpieczyć przed upadkiem. Nawet najbardziej doświadczony i pewny siebie alpinista musi o tym pamiętać za każdym razem.
  • Trzeba umieć pokonać strach, ale również panować nad innymi emocjami. Czysty umysł i rozważne przemyślane decyzje potrafią ocalić zdrowie i życie.


Najwięcej nauczyć się można od profesjonalistów. Odpowiedni kurs oraz partner wspinaczkowy to najlepsze podejście do rozpoczęcia wspinaczek wysokogórskich.

Zagrożenia

2800 metrów nad poziomem morza. To robi wrażenie. Jeszcze bardziej kiedy się tam jest i to z zamiarem dalszej wspinaczki. Tej wspaniałej dyscyplinie towarzyszą jednak zagrożenia i trzeba o nich pamiętać. Światło słoneczne, niska temperatura, niedotlenienie, te i inne warunki mogą znacznie wpłynąć na organizm człowieka. Oto krótka lista kilku zagrożeń:
  • Choroba wysokościowa — niedotlenienie oraz niedociśnienie mogą powodować brak apetytu, bóle głowy, nudności i zmęczenie.
  • Oparzenia — pozornie niemożliwe, ale niskie temperatury, zwiększone promieniowanie UV i śnieg odbijający promienie słoneczne wszędzie dookoła, mogą prowadzić do powstawania oparzeń
  • Ślepota śnieżna — zwiększone pochłanianie promieniowania UV przez oczy, może być powodem bólu lub zapalenia rogówki, a nawet prowadzić do tymczasowej ślepoty.
  • Odmrożenia — niska temperatura może być powodem odmrożenia. Objawia się to zaczerwienieniem, swędzeniem pieczeniem i mrowieniem, a także spadkiem temperatury miejsca narażonego na mróz.
  • Hipotermia — niska temperatura potrafi również wywołać hipotermię. Dochodzi do niej kiedy nastąpi nagłe wychłodzenie na przykład kiedy przemoknie ubranie i panuje niska temperatura. Może się objawiać sennością, oszołomieniem, dreszczami i zaburzeniami mowy i wzroku.


Najlepszym sposobem, by zminimalizować ryzyko lub uniknąć tych i innych zagrożeń, jest odpowiedni sprzęt alpinistyczny, w który należy się wyposażyć. Czekany i raki to nie wszystko. Dostosowane ubranie, czapka i rękawice, śpiwór i wiele innych. mogą mieć kluczowe znaczenie.

Wspinaczka to sport zdrowy i generujący pozytywną energię. Wymaga treningów i specjalistycznego sprzętu, ale potrafi dać wiele korzyści. Należy rozważnie podejść do tej przygody i korzystać z wszelkich pomocy, w szczególności kursów i rad osób doświadczonych. Wspinaczka może być dla każdego, nawet dla najmłodszych. Wystarczy regularnie i sumiennie ćwiczyć a można dosięgnąć szczytów.