Pojazdy uprzywilejowane - jakie mają uprawnienia i jak je rozpoznać na drodze

• Autor: Grzegorz

W ostatnich dniach bardzo głośno zrobiło się na temat uprawnień pojazdów uprzywilejowanych. Wszystko za sprawą wypadku z udziałem Antoniego Macierewicza pod Toruniem. W mediach zawrzało odnośnie zasadności poruszania się kolumny z taką prędkością. Postanowiliśmy sprawdzić co na ten temat mówi prawo.

Czym jest pojazd uprzywilejowany
Zacząć należy od tego, że pojazdem uprzywilejowanym nazywamy taki, który wysyła sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych oraz jednocześnie wysyła sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie. Pojazdem takim również nazywamy pojazdy jadące w kolumnie samochodów na której początku i końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego. Na drogach najczęściej widzimy zatem karetki, wozy strażackie oraz patrole policji, które poruszają się na sygnale. Zazwyczaj wiemy jak się wtedy zachować i ustępujemy im pierwszeństwa, zjeżdżamy z drogi, pozwalamy na swobodny przejazd. Polski kodeks drogowy jasno określa, że osoba kierująca pojazdem uprzywilejowanym może nie stosować się do przepisów o ruchu drogowym pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności. Interpretacja tego przepisu jest natomiast bardzo swobodna i ciężko rozgraniczyć, czy np. w wypadku jaki miał miejsce kilka dni temu pod Toruniem, kolumna pojazdów uprzywilejowanych zachowała należytą ostrożność.

Jakie służby mogą korzystać z pojazdów uprzywilejowanych
W Polsce jest bardzo duża grupa służb, które mogą korzystać i korzystają z pojazdów uprzywilejowanych. W pierwszej kolejności wymienić należy straż pożarną, policję oraz karetki pogotowia ratunkowego. To właśnie te auta widzimy najczęściej na drodze jak używają niebieskich sygnałów świetlnych. Pozostałe służby, które również korzystają z tych uprawnień to:
- straż gminna, straż miejska
- Straż Graniczna
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
- Agencja Wywiadu
- Biuro Ochrony Rządu
- Centralne Biuro Antykorupcyjne
- Inspekcja Transportu Drogowego
- Służba Więzienna
- Kontrola Skarbowa
- Żandarmeria Wojskowa
- Służby Wywiadu Wojskowego
- Służby Kontrwywiadu Wojskowego
- Służba Celna
- Służby Parków Narodowych
- TOPR, WOPR.

Jak widać, lista ta jest dosyć długa. A może się ona rozszerzyć ponieważ minister na podstawie zezwolenia może udzielić tych uprawnień również innym służbom czy instytucjom. Jasne jest to, że osoby przewożące urzędników Państwowych mają prawo poruszać się szybciej niż inni użytkownicy drogi. Wiąże się to z bezpieczeństwem przewożonego oraz z jego obowiązkami. Pytanie jakie musimy sobie jednak postawić to czy cel podróży jest na pewno związany z wykonywanymi obowiązkami Państwowymi. Jeśli nie - to nie powinniśmy być świadkami szaleńczych jazd. Wszyscy na pewno pamiętają też nagrania z roku 2016 kiedy to kolumna prezydencka praktycznie spychała inne auta z drogi. Czy to było zachowanie należytej ostrożności na drodze i uczciwe zachowanie wobec innych użytkowników drogi? Tego typu jazda prosi się o nieszczęście.