Jak prawidłowo wykonać hamowanie awaryjne?

• Autor: Grzegorz

Nikt, wyjeżdżając z domu lub biura, nie myśli o tym, że po drodze do celu może przydarzyć się coś niespodziewanego. Sytuacje awaryjne na drogach zdarzają się jednak dość często. Zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym kiedy warunki drogowe znacząco się pogarszają. Opady atmosferyczne i niskie, często ujemne, temperatury tworzą na jezdni warstwę zamarzającej wody lub śniegu, drastycznie wpływając na przyczepność. Pojawiające się mgły i zwierzyna wychodząca na drogi powodują niebezpieczne sytuacje na drodze, często jedynym ratunkiem w takich momentach jest użycie hamulca. Czy wiesz jednak w jaki sposób wykonać manewr awaryjnego hamowania, tak abyś wyszedł z opresji cały i zdrowy?

Przewiduj wystąpienie zagrożenia na drodze
W myśl ludowej mądrości zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć. Pamiętaj, aby na drodze zachowywać się odpowiedzialnie. Zachowuj bezpieczny odstęp od poprzedzającego Cię samochodu. Dostosuj prędkość do panujących na drodze warunków.

Dzięki temu nie tylko zmniejszysz ryzyko wystąpienia "podbramkowych sytuacji", które będą wymagać od Ciebie szybkiej reakcji, ale również kupisz sobie dodatkowe sekundy na reakcje kiedy już do takiej sytuacji dojdzie.

Pamiętaj, że przepisy ruchu drogowego ustanowione zostały po coś, a znaki ograniczające prędkość nie są jedynie przydrożną dekoracją. Za ich obecnością kryje się troska o bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu, więc także i Twoje.

Odpowiednia pozycja za kierownicą i sprawny układ hamulcowy
O to, aby w sytuacji krytycznej hamowanie awaryjne przyniosło odpowiedni skutek, musimy zadbać jeszcze zanim odpalimy silnik naszego samochodu. Odpowiednia pozycja za kierownicą jest nie tylko ważna z racji na komfort podróżowania i łatwość wykonywania manewrów, ale pełni też kluczową rolę podczas hamowania awaryjnego.

Przed wyruszeniem w drogę musimy upewnić się, że jesteśmy w stanie wcisnąć pedał hamulca do samego końca bez zmiany położenia naszego ciała na fotelu kierowcy. Poprawna pozycja za kierownicą daje nam pewność, że w momencie wystąpienia zagrożenia na drodze, kiedy zareagujemy w odpowiedni sposób, będziemy w stanie zainicjować wykorzystanie maksymalnej siły, którą oferuje nam układ hamulcowy naszego pojazdu.

Musimy również regularnie kontrolować stan zużycia elementów układu hamulcowego. Oprócz tarcz, klocków czy szczęk w przypadku hamulców bębnowych, musimy również sprawdzać jakość i ilość płynu hamulcowego, który znajduje się w przewodach. Jest to element układu, o którym przytłaczająca większość kierowców zapomina, a to właśnie płyn hamulcowy pełni najważniejszą rolę w układzie hydraulicznym inicjującym proces hamowania pojazdu.

Każda stacja kontroli pojazdów powinna być wyposażona w specjalne urządzenie sprawdzające jakość płynu hamulcowego w układzie. Warto podczas okresowego przeglądu pojazdu poprosić diagnostę o kontrole również płynu hamulcowego i zadbać o dobrą jego kondycje i jakość.

Hamowanie awaryjne - pojazd bez ABS
Chociaż samochodów bez ABS na naszych drogach jest coraz mniej, wciąż jednak zdarzają się pojedyncze egzemplarze. Jak wykonać poprawne hamowanie awaryjne w samochodzie niewyposażonym w ten system? W pojeździe bez ABS należy wykonywać tzw. hamowanie pulsacyjne: na zmianę wciskając i odpuszczając pedał hamulca. Hamując w taki sposób, zapobiegniemy zablokowaniu kół, co zwłaszcza na śliskiej nawierzchni może prowadzić do poślizgu i utraty kontroli nad pojazdem.

Hamowanie awaryjne - pojazd wyposażony w system ABS
W pojazdach wyposażonych w system ABS hamowanie awaryjne jest dużo prostsze. Nie musimy bowiem pamiętać o tym, aby nieustanie wciskać i odpuszczać hamulec, tutaj o to, aby koła nie zablokowały się, dba właśnie system ABS.

W pojeździe wyposażonym we wspomniany już system bezpieczeństwa wystarczy, że wciśniemy pedał hamulca do samego końca.

Wydaje się, że czynność ta jest banalnie prosta. Nic bardziej mylnego! Okazuje się bowiem, że większość kierowców zbyt słabo wciska hamulec podczas sytuacji awaryjnych, co skutkuje tym, że układ hamulcowy nie działa ze swoją pełną skutecznością. Dodatkowym aspektem jest charakterystyczne "odbijanie" hamulca podczas załączenia się systemu ABS. Niedoświadczeni kierowcy, którzy doświadczają działania tego mechanizmu po raz pierwszy, mają tendencje do zupełnego odpuszczenia pedału hamulca, co często bywa tragiczne w skutkach.

Warto więc poćwiczyć hamowanie awaryjne z wykorzystaniem systemu ABS w kontrolowanych warunkach, tak aby oswoić się z działaniem tego systemu.

Hamowanie awaryjne krok po kroku
Poniżej, przygotowałem dla Ciebie krótką check-liste, która pomoże Ci przygotować się i wykonać bezbłędnie manewr hamowania:
Zadbaj o układ hamulcowy swojego pojazdu. Regularnie kontroluj zużycie takich elementów jak: klocki hamulcowe, tarcze, szczęki oraz płyn hamulcowy i przewody hamulcowe
Pamiętaj o odpowiedniej pozycji za kierownicą. Musisz być w stanie wcisnąć pedał hamulca do samego końca, nie zmieniając przy tym swojego położenia na fotelu!
Dostosuj prędkość do warunków atmosferycznych. Weź pod uwagę również swoją kondycję psychofizyczną. Pamiętaj, że znacznie łatwiej jest zapobiegać niż leczyć!

Jeżeli na drodze wystąpi sytuacja, która będzie wymagać od Ciebie awaryjnego hamowania to:
W aucie bez ABS: hamuj pulsacyjnie; na przemian wciskaj i odpuszczaj pedał hamulca
W aucie z ABS: wciśnij pedał hamulca do oporu i nie odpuszczaj go aż do całkowitego zatrzymania pojazdu!